Visual Basic’de Değişken Tanımlama

Değişken tanımlarken Visual BASIC’te DİE bildiri deyimini kullanabiliriz. Değişkenin tanımlanması hafızada ayrılacak hafıza miktarının belirli olmasını sağlar. Eğer değişkenlerin tipini belirtmeden bir kullanım yaparsak bu değişkenlerin Varyant tipinde olduğu kabul edilir.Bu da hafızada gereksiz yer kaybına sebep olur.Eğer tanımlanan bütün değişkenlerin tiplerinin belli olmasını isterseniz kod penceresinin General,Declarations kısmına
Option Explicit yazılır.
Ayrıca değişken tanımlarken kullanılabilecek bir başka bildiri deyimide Def- bildiri deyimidir.Bu bildiri deyimi daha genel tanımlamalar yapmak için kullanılır..Def bildiri deyimleri aşağıda verilmiştir.

Def bildiri deyimi projenin general,declarations bölümünde tanımlanmalıdır
DefBool : Boolean tipinde değişken tanımlamak için kullanırız.
DefByte : Byte tipinde değişken tanımlamak için kullanırız.
DefInt : Integer tipinde değişken tanımlamak için kullanırız.
DefLng : Hong tipinde değişken tanımlamak için kullanırız.
DefCur : Currency tipinde degisken tanimlamak için kullaniriz.
DefSng : Single tipinde degisken tanimlamak için kullaniriz.
DefDbl : Double tipinde degisken tanimlamak için kullaniriz.
DefDate : Date tipinde degisken tanimlamak için kullaniriz.
DefStr : String tipinde degisken tanimlamak için kullaniriz.
DefVar : Variant tipinde degisken tanimlamak için kullaniriz.

Örnek :

Private Sub Form_Load()

Dim Ad As String

Dim Maas As Currency

Dim D_tarihi As Date

Dim Adres As String

Dim Sira As Integer

End Sub

Burada görmüs oldugunuz gibi 5 adet degisken tanimlanmaktadir.Ad degiskeni string tipinde bir degiskendir.Maas degiskeni Currency tipinde bir degiskendir.D_tarihi degiskeni Date tipinde bir degiskendir.Adres degiskeni string tipinde bir degiskendir.Sira degiskeni integer tipinde bir degiskendir.
Asagidaki satirlari formun general,declarations bölümüne yazalim.

Örnek :

DefInt A-C

DefStr S

DefVar K

DefDate D

DefSng V

Bu örnekte
A , B, C ile baslayan bütün karakterler Integer türünde olmak zorundadir.
D ile baslayan bütün karakterler Date türünde olmak zorundadir.
V ile baslayan bütün karakterler Single türünde olmak zorundadir.
K ile baslayan bütün karakterler Variant türünde olmak zorundadir.
S ile baslayan bütün karakterler String türünde olmak zorundadir.

Def deyimi dim deyiminden farklidir. Def ile sadece bir harf yada harf araligi belirtilebilir.Burada belirtilen harf ile baslayan bütün degiskenler artik o bildiri deyimindeki tipdedir

Örnek :

Private Sub Form_Load()

Dim ad As String , soyad As String

Dim maas As Currency

End Sub

Bu örnektede ad ve soyad isimli iki degisken string türünde ve maas degiskeni ise Currency tipindedir.

Veri Tipleri

Integer : Visual Basic’te tam sayi degiskenleri tanimlamak için kullanilir. Hafizada 2 byte yer kaplarlar. Alabilecegi deger araligi -32768 ile +32767 arasindadir.DefInt bildiri deyimi ile tanimlanabilirler. Ayrica bir degiskenin sonunda % karakteri bulunuyorsa bu degisken integer tipindedir.

Örnek :

Private Sub Form_Load()

Dim Maas As Integer

DefInt A-C

Oran% = 100

A_sayi = 100

B_sayi = Oran*A_sayi

C_sayi = B_sayi + A_sayi - 1000

Maas= 32767

End Sub

Eger burada tanimlanan degiskenlere daha büyük sayilar atanirsa overflow olusur.

Long : Daha büyük bir aralikta integer yani tamsayi tanimlamak için kullanabilecegimiz bir veri tipidir. Hafizada 4 byte yer kaplar. Kullanilabilecek uç degerler +2,147,483,647 ile -2,147,483,648 dir. Long tipinde bir degisken tanimlamak için DefLng bildirimini veya degisken sonunda & karakterini kullanabiliriz.

Örnek :

Private Sub Form_Load()

DefLng A-B

Bölüm=50000

cikan&=600000

Kalan& = (cikan / Bölüm ) * 10000

End Sub

Single : Tam sayi olmayan küsüratli sayilar için kullanabilecegimiz bir veri tipidir. Kayan-noktali sayi olarak isimlendirilir. Single tipindeki veriler bellekte 4 byte yer kaplarlar. Nekatif sayilar için alabilecegi aralik -3.402823E38 ile -1.401298E-45 ,pozitif sayilar için alabilecegi aralik 1.401298E-45 ile 3.402823E38 arasindadir.Single tipinde veri tanimlamak için DefSgn bildirimi veya degisken sonuna ! karakteri konur. 7 haneye kadar hassastir.Daha sonrasi yuvarlatilir.
Örnek :

Private Sub Form_Load()

DefSgn A-B

Bölüm=50000

Cikan!=600000

End Sub

Double : Visual Basic’te kullanilabilecek en büyük sayisal degerlerin veri tipidir. Hafizada 8 byte yer kaplarlar. 16 haneye kadar hassastirlar. Maximum alabilecegi degerler pozitif sayilar için 4.94065645841247E-324 ile 1.797693134862232E308 , nekatif sayilar için de -1.797693134862232E308 ile -4.94065645841247E-324 arasindadir. DefDbl bildirimi veya # sembölü ile double tipinde degiskenler tanimlanabilir
Örnek :

Private Sub Form_Load()

DefDbl A-K

Dari=50000

Bugday=600000

Arpa=340.56

End Sub

Currency : Sayisal tipdeki veriler için tanimlanmis özel bir veri tipidir.Hafizada 8 byte yer kaplarlar. 4 hane ondalik kismi olmak üzere toplam 19 haneden olusur.(nokta hariç) Alabilecegi maximum degerler -922,337,203,685,477.5808 ile 922,337,203,685,477.5807 arasindadir. @ sembolü veya DefCur bildirimi ile Currency tipinde degisken’ler tanimlanabilirler.

Örnek :

Private Sub Form_Load()

Dim Maas As Currency , Borc As Currency

Maas = 500000000

Borc = 68000000

Zayi@ = 340000.56

End Sub

Date : Tarih türündeki bilgileri kullanmak için olusturulmus bir veri tipidir. Hafizada 8 byte yer kaplarlar. 1 Ocak ile 31 Aralik 9999 arasindaki tarihleri kullanabilirsiniz. DefDate bildirisi ile tarih türünde degiskenler tanimlayabiliriz.
Örnek :

Private Sub Form_Load()

Dim Dogum_tarihi As Date , Evlenme_Tarihi As Date

Dogum_tarihi =#Dec,9,1977#

Evlenme_Tarihi=#May,15,1998#

End Sub

Boolean : Mantiksal veri tipleri için kullanilir. Iki seçenekten birisini alabilir.Bunlar True veya False degerleridir. Bellekte 2 byte yer isgal ederler.Boolean tipindeki bir degiskeni tanimlamak için DefBool sözcügü kullanilir.
Örnek :

Private Sub Form_Load()

Dim Durum As Boolean , Duyum As Boolean

Durum = True

Duyum = False

End Sub

Byte : O ile 255 arasindaki tamsayilari ifade etmek için kullanilabilecek veri tipidir.DefByte deyimi ile byte tipinde degiskenler tanimlanabilir.
Örnek :

Private Sub Form_Load()

Dim Durum As Byte , Duyum As Byte

Durum =23

Duyum = 143

End Sub

String : Metin türü bilgileri saklamak için kullanilabilecek veri türüdür. 16 bitlik versiyonda 0 ile 65538 arasinda , 32 bitlik versiyonda ise 0 ile 2,000,000,000 arasinda karakter alabilir. String türünde degisken tanimlamak için Defstr veya $ sembolü kullanilir.

Örnek :

Private Sub Form_Load()

Dim Adi As String , Soyadi As String

Adi ="Kemal"

Soyadi = "Tas"

No$="1323970067"

End Sub

Variant : Bu tipte tanimlanmis bir degiskene herhangi bir tip’te veri yüklenebilir.Yani ne tür bir veri girecegimizi bilmedigimiz degiskenleri Variant tipinde tanimlamaliyiz. Bu tür degiskenler hafizada 16 byte tan fazla yer kaplarlar. DefVar bildiri sözcügü ile Variant türünde degiskenler tanimliyabiliriz.

Variant türünde degiskenler tanimlamak fazla kullanisli degildir.Çünki hafizada fazla yer kaplarlar.

Örnek :

Private Sub Form_Load()

Dim Ad As Variant , Maas As Variant , Tel As Variant

Dim Dogum_tarihi As Variant

Ad="Aydin Kale"

Maas=200000

Tel="500-45-00"

Dogum_tarihi=#Apr,3,1970#

End Sub

Veri Yapilari

Const :
Bunlar program içinde degeri degistirilemeyen sabitlerdir. Public ve Private tipinde sabitler tanimlanabiliilir. Public sabitlere tüm modüller içinden ulasilabilir.Private türündeki sabitler ise sadece tanimlandiklari modül içersinde geçerlidirler.Ayrica Visual Basic içinde tanimlanmis çok sayida sabit vardir. Bunlara CONSTANT.TXT dosyasini açarak inceleyebiliriz.
Örnek :

Const sehir="Istanbul"

Const Ulke="Turkey"

Const posta_kodu=34650

Const tek_kod=212

Type - End Type Yapisi :
Type yapisini kullanarak programici farkli veri tiplerini kullanarak kendi veri yapisini olusturabilir. Bu C deki Struct yapisina benzetilebilir. Bu yeni veri tipine record adi verilir. Herhangi bir modülün Declarations kisminda asagidaki gibi bir tanimlama yapabiliriz.
Örnek :

Type Ogrenci

Ad As String *10

Soyad As String *12

Not As Byte

Kredi As Integer

End Type

'Ogrenci veri tipi toplam hafizada 25 byte yer kaplamaktadir. Bu veri tipini kullanmak için 'Ogrenci tipinde degiskenler tanimlamak gerekmektedir.

Private Sub Form_Load()

Dim A As Ogrenci

Dim B As Ogrenci

'Bu degiskenlere bilgi atamak asagidaki sekildeki gibidir.

A.Ad="Ali"

A.Soyad ="Armer"

End Sub

String türü degiskenlere sabit bir uzunlukta yer ayirmak istersek asagidaki sekilde bir tanimlama yapmaliyiz.
Dim Name As String *12
Dim Address As String *50

Diziler

Ayni tür bilgileri bellekte tutmak için kullanabilecegimiz listelere dizi adi verilir. Dizi kullamanin avantaji ayni tür bilgiler bir listede tutularak daha hizli islem yapilabilmesi saglanmis olacaktir.Visual Basic'de dizi su sekildedir
Dizi_adi(Indis)
olacaktir.
Örnek:

Private Sub Form_Load()

Dim ad(2) As String

Dim no(2) As Integer

ad(0) = "ali"

ad(1) = "ahmet"

ad(2) = "ebru"

no(0) = 133

no(1) = 56

no(2) = 67

End Sub

Bu örnek'te ad ve no olmak üzere iki adet dizi tanimlanmaktadir. ad dizisi string türünde bilgileri tutacak ve no dizisi ise integer türündeki bilgileri saklayacaktir. Görmüs olgunuz gibi dizilere bilgi atama sekli
dizi_adi(indis_sirasi)=atanacak_bilgi
seklindedir.
Eger diziyi sifirdan degilde bir den itibaren baslatmak istersek diziyi tanimlamadan önce Option Base 1 satirini eklemeliyiz.
Burada dizi indisleri sifirdan baslayarak tanimlama yaparken bizim belirtigimiz degere kadardir. Yani bizim bu dizilere atayabilecegim veri sayisi diziyi tanimlarken belirtdigimiz indis degerinden bir fazla olacaktir.
Eger deger atama yaparken belirttigimiz sinirlarin disina çikarsak hata olusur. Dizilere deger atarken dizi sinirlarini kontrol etmekle olasi bir hatayi önlemis oluruz.

Statik Diziler

Bu tip dizilerde kullanilacak yer sayisi sabittir. Bu tip diziler sadece tanimlandiklari modül içersinde kullanilabilirler. Statik dizi su sekilde tanimlanabilir
Dim dizi_adi(sayi) As Veri_Tipi
Tüm proje içinde kullanilacak bir dizi tanimlanmak isterse standart modülün General,Declarations bölümünde yukaridaki sekildeki gibi tanimlanmalidir
Örnek :

Option Base 1

Dim a(5) As Integer

Private Sub Command1_Click()

Text1.Text = a(1) + a(2)

End Sub

Private Sub Form_Load()

a(1) = 10

a(2) = 20

End Sub

Bu örnekte görüldügü gibi projenin general,declarations kisminda a() dizisi tanimlaniyor.Bu dzi tanimlanmadan önce dizi indislerinin 1 den itibaren basliyacagini belirten Option Base1 satiri koda dahil edilmistir. Form1 yüklendiginde bu dizinin ilk elemaninna 10 sayisi ikinci elemanina 20 sayisi ataniyor. Eger kullanici Command1 isimli butona tiklarsa dizinin ilk ce ikinci elemanlari toplanarak Form üzerinde Text1 adli nesnenin Text özelligine ataniyor. Yani TextBox'in bu sayilarin toplamini göstermesi saglaniyor.
Dinamik Diziler

Bu tip dizilerde kullanilacak yer sayisinda bir sinirlama yoktur. Bu tip diziler ilk basta sagidaki sekildeki gibi bir tanimlamaya ihtiyaç duyarlar.
Dim dizi_adi( ) As Veri_Tipi
Daha sonra bu dizi kullanilacak iken botunu belirtmek gerekir bunun içinde asagidaki gibi bir tanimlama yapilmalidir.
ReDim dizi_adi(boyut ) As Veri_Tipi
Artik bu veri dizisini projemiz içinde kullanabiliriz.
Örnek :

Option Base 1

Private Sub Form_Load()

Dim s() As String

End Sub

Private Sub Command1_Click()

ReDim s(10) As String

s(1) = "Selam "

s(2) = "Ayse"

Text1.Text = s(1) + s(2)

End Sub

Bu dizi tanimlanmadan önce dizi indislerinin 1 den itibaren basliyacagini belirten Option Base1 satiri koda dahil edilmistir. Form1 yüklendiginde s adli bir dinamik dizi tanimlanmaktadir. Kullanici Command1 isimli butuna tikladiginda s dizisinin boyutu belirtilerek yeniden tanimlanmistir. Bu dizinin ilk elemaninna "Selam " degeri ikinci elemanina "Ayse" degeri ataniyor. Dizinin ilk ve ikinci elemanlari toplanarak Form üzerinde Text1 adli nesnenin Text özelligine ataniyor. Yani TextBox'in bu degerlerin toplamini göstermesi saglaniyor.
Örnek :

Option Base 1

Private Sub Form_Load()

Dim s() As String

End Sub

Private Sub Command1_Click()

ReDim s(10) As String

s(1) = "selam"

s(2) = "fatih"

Text1.Text = s(1) + s(2)

End Sub

Private Sub Command2_Click()

ReDim s(5) As String

s(2) = "fatih"

Text1.Text = s(1) + s(2)

End Sub

Bu örnekte yukaridaki örnekten tek farkli yan olarak bir Command butonun arkasina yazilmis kod bulunuyor. Eger kullanici Command1 adli butondan sonra bu butona tiklarsa ne olacak ona bakalim. Command2 butonuna tiklanildiginda s() dizisi tekrardan boyutu 5 olrak tanimlaniyor. s() dizisine daha önce atamis bütün degerler siliniyor. Yani s() dizisi bir nevi bosaltiliyor ve yeniden boyutlandiriliyor. Eger s() dizisine daha önce atanmis degerler korunmak istenirse asagidaki sekildeki gibi bir tanimlama yapilmak zorundadir.
ReDim Preserve s(boyut) As Veri_tipi

Tip DONUSleri

Visual Basic'de kullandigimiz sayisal degiskenleri diger veri tiplerine d??t?ebiliriz. Bu islemi yapan fonksiyonlara tip dONUS fonksiyonlari adi verilir. Tip donus fonksiyonlari asagida verilmistir :

Fonksiyon Geri Donusen Deger Yaptigi Islem
CBool(ifade) :Boolean Matemetiksel ifadeyi Boolean t??e d??t??.
CByte(ifade) : Byte Matemetiksel ifadeyi Byte t??e d??t??.
CCur(ifade)   : Currency Matemetiksel ifade Currency t??e d??t??.
CDate(ifade) : Date Matemetiksel ifade Date t??e d??t??.
CDbl(ifade)   : Double Matemetiksel ifade Double t??e d??t??.
CDec(ifade)   : Decimal Matemetiksel ifadeDecimal sayiya d??t??.
CInt(ifade)    : Integer Matemetiksel ifade tam sayiya d??t??.
CLng(ifade)   : Long Matemetiksel ifade Long t??e d??t??.
CSng(ifade)   : Single Matemetiksel ifade Single t??e d??t??.
CVar(ifade)    : Variant Matemetiksel ifade Variant t??e d??t??.
CStr(ifade)     : String Matemetiksel ifade String t??e d??t??.
Asagida ?sitli ?neklerle tip d???leri a?klanmaya ?lisilmistir.

oRnek1:

A=10 , B=5 , C=10 , D=0

check = CBool(A < B) 'check=False

check = CBool(A > B) 'check=True

check = CBool(A = C) 'check=True

check = CBool(D) 'check=False

check = CBool(B) 'check=True

oRnek2 :

A=10 , B=5 , C=0

check = CBytel(A < B) 'check=0

check = CByte(A > B) 'check=1

check = CByte(A = C) 'check=0

oRnek3 :

A=1 , B=2 , C=36000 , D=36001

check = CDate(A) 'check=12/31/1899

check = CDate(B) 'check=1/1/1900

check = CDate(C) 'check=7/24/98

check = CDate(D) 'check=7/26/98

oRnek4 :

A=2.4 , B=2.5 , C=2.6 , D=3.5

check = CInt(AB) 'check=2

check = CInt(B) 'check=2

check = CInt(C) 'check=3

check = CInt(D) 'check=4